Online media ႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအင္တာနက္ဖံြ ့ျဖိဳးလာမွဳ

တကယ္တမ္းေျပာရရင္ေတာ့ online media ဆိုတာအက်ယ္ၾကီးပါ။ စာတစ္ပိုဒ္၊ audio file ေလးတစ္ခုကအစ video file ေတြ၊ Website နဲ ့blog ေတြအထိ….အရွင္းဆံုးေျပာရရင္စာသား၊အရုပ္နဲ ့အသံ ေတြကို electronic နည္းလမ္းတစ္မ်ိဳးမ်ိဳး(ေရဒီယို၊အင္တာနက္၊ရုပ္ျမင္သံၾကား….)နဲ ့ထုတ္လႊင့္ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုး social network site ေတြျဖစ္တဲ့ facebook တို ့…twitter တို ့လည္း online media ထဲအပါအ၀င္ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံထဲမွာေတာ့ ၂၀၀၃ ခုနွစ္ေလာက္ကေနစတင္ျပီးအင္တာနက္နည္းပညာထြန္းကားလာခဲ့ပါတယ္။  gmail ကိုလည္းျမန္မာႏိုင္ငံမွာအတိုင္းအတာတစ္ခုအထိက်ယ္ျပန္ ့လာခဲ့သလို…zopia တို ့person တို ့..  my space တို ့လို site ေတြကလည္းအသံုးျပဳသူေတြရိွခဲ့ပါတယ္။ဒီလိုပဲ…blog ေတြကိုလည္းစိတ္၀င္စားျပီးေရးသား သူေတြလည္းေပၚထြက္ခဲ့ပါတယ္။ကိုယ္ပိုင္ခံစားခ်က္ေတြကိုမွ်ေ၀တဲ့အေနနဲ ့အသံုးျပဳတဲ့ပံုစံမ်ိဳးေတာ္ေတာ္မ်ားပါ တယ္။ တကယ့္လုပ္ငန္းရွင္ေတြကေတာ့ website ေတြကိုအသံုးျပဳခဲ့ၾကျပီးေတာ့စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ အသံုးျပဳတဲ့ပံုစံမ်ိဳးေတြျဖစ္ပါတယ္။အဲဒီတုန္းကေတာ့ email ဆိုတာ POP3 mail ေတြျဖစ္တဲ့ bagan mail တို ့ MPT mail တို ့…mail4u တို ့ျဖစ္ျပီးေနာက္ပိုင္းမွာမွသာလွ်င္ webmail service ျဖစ္တဲ့ gmail ကိုတြင္တြင္  က်ယ္က်ယ္အသံုးျပဳလာၾကတာျဖစ္ပါတယ္။

ကြန္ပ်ဴတာတစ္လံုးေနသတင္းအခ်က္အလက္ေတြစီးဆင္းမွဳေတြျမန္ဆန္လာျပီျဖစ္ပါတယ္။

Gmail ရိွရင္ gtalk ကေနတစ္ဆင့္ gmail account ရိွသူအခ်င္းခ်င္းဆက္သြယ္လို ့ရတဲ့အတြက္ gtalk ဟာ လူၾကိဳက္မ်ားခဲ့ပါတယ္။ကိုယ္ပိုင္ခံစားခ်က္ေတြကိုမွ်ေ၀တဲ့ blog ေလးေတြကိုလည္း ၾကိဳက္တဲ့သူဖတ္တဲ့သူ ေတြရိွပါတယ္။ခုေခတ္မွာေတာ့ Media လုပ္ငန္းေတြအပါအ၀င္ blog ေတြကို Information corner ေတြအျဖစ္ အသံုးျပဳလာသလို နယ္ပယ္အသီးသီးအတြက္ blog ေလးေတြ၊ site ေလးေတြကိုအသံုးမ်ားလာခဲ့ျပီျဖစ္ပါတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ Personal နဲ ့ေဖ်ာ္ေျဖေရးတစ္ခုအသြင္အသံုးမ်ားခဲ့တာျဖစ္ျပီးတကယ္တမ္း online media အျဖစ္ က်ယ္က်ယ္ျပန္ ့ျပန္ ့လူသိမ်ားခဲ့တာကေတာ့ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္၊ေရႊ၀ါေရာင္ေတာ္လွန္ေရးေၾကာင့္ပဲျဖစ္ပါ တယ္။

ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ျဖစ္ရပ္ေတြကို live ရိုက္တဲ့သူေတြရိွသလိုအခ်ိန္နဲ ့တစ္ေျပးညီတင္ေပးတဲ့သူေတြရိွတဲ့အတြက္ အဲဒီတုန္းက “Mizzima “ ဆိုတဲ့ site ေလးဟာနာမည္ၾကီးျပီးလူၾကည့္မ်ားသလို online ကေနတစ္ဆင့္  လက္ေတြ ့လူေတြျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ျဖစ္ရပ္ေတြကိုလည္းၾကည့္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း online မွာသတင္း ေတြကိုလည္းအခ်ိန္နဲ ့တစ္ေျပးညီဖတ္ႏိုင္ပါလား..ဆုိတာေလးကို အင္တာနက္သံုးသူေတြေရာ၊မသံုးျဖစ္ၾကတဲ့  သူေတြေရာပါသိလာၾကပါတယ္။ ျဂိဳဟ္တုရုပ္သံဖမ္းစက္ေတြျဖစ္တဲ့ ၈ ေပစေလာင္းတို ့၊ ၂ ေပစေလာင္းတို ့က လာတာထက္ကို update ပိုသိရျပီး ၁ နာရီေလာက္တစ္ခါ update သိရတဲ့အတြက္ အင္တာနက္ကိုလူစိတ္၀င္ စားလာသလို အင္တာနက္ဟာလည္း လူေတြဆီကုိ အခ်ိန္နဲ ့တစ္ေျပးညီသတင္းအခ်က္အလက္ေတြတင္ဆက္  ႏိုင္မယ့္ online media အျဖစ္ေနရာရလာခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

ခုဆိုရင္ mobile ဖုန္းေတြကေနတစ္ဆင့္ (ဖုန္းအင္တာနက္မွတစ္ဆင့္) သတင္းေတြကိုအခ်ိန္နဲ ့အမွ်သိႏိုင္ေနျပီျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီလိုပဲ တစ္ခ်ိဳ ့ေတြဟာ ဖုန္းေတြနဲ့ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က်မွတ္တမ္းတင္ရိုက္ကူးျပီးအင္တာနက္ကေနတစ္ဆင့္ တင္ႏိုင္တဲ့အတြက္လည္း Mizzima တစ္ခုတည္းကသာမက အျခားသူေတြရဲ  ့မွတ္တမ္းေတြအေနနဲ ့လည္း ၾကည့္ရွဳႏိုင္လာခဲ့ပါတယ္။ေနာက္ပိုင္းေတာ့ Mizzima website ကို သက္ဆိုင္ရာမွာ ကန္ ့သတ္ပိတ္ဆို ့တာေတြ လုပ္တဲ့အတြက္ Mizzima website ရဲ  ့IP Number ကိုတိုက္ရိုက္ထည့္ျပီးၾကည့္ရတာတို ့..Proxy ေက်ာ္ျပီး ၾကည့္ရတာတို ့ေတြျဖစ္လာပါတယ္။အဲဒီအထိ Mizzima ဟာ online media တစ္ခုအေနနဲ ့ျပည္သူေတြကို မိတ္ဆက္ခဲ့ျပီးေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ျပည္သူေတြကလည္းအင္တာနက္ကို သတင္းအခ်က္အလက္ဆိုင္ရာ Information corner အျဖစ္ကိုအသံုးျပဳလာခဲ့ၾကပါတယ္။

ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့အင္တာနက္အသံုးျပဳသူေတြဟာတစ္ႏွစ္ထက္တစ္ႏွစ္ကိုမ်ားမ်ားလာခဲ့ပါတယ္။ေနာက္ပိုင္း social network တစ္ခုျဖစ္တဲ့ facebook ကလည္းတြင္က်ယ္လာျပန္ေတာ့ Information sharing ေတြဟာ ပိုမိုျမန္ဆန္လာခဲ့ျပီး ယခုဆိုရင္ facebook ဟာ Online Media ရဲ  ့ပင္မေက်ာရိုးတစ္ခုသဖြယ္ေတာင္ျဖစ္လာ ခဲ့ျပီျဖစ္ပါတယ္။ Personal အေနနဲ ့အသံုးျပဳရံုသာမကကိုယ့္လုပ္ငန္း၊၀ါသနာတူစုေ၀းရာအျဖစ္ facebook group ေလးေတြ၊ facebook page ေတြနဲ ့fun club ေတြကေနတဆင့္သတင္းအခ်က္အလက္စီးဆင္းမွဳေတြ  ျမန္ဆန္လာခဲ့ပါျပီ။ ဟဲ..ဟဲ..ခုဆိုရင္ဘယ္လိုသတင္းမ်ိဳးကိုျမန္ျမန္သိခ်င္လဲ …facebook ကိုတက္ၾကည့္ဆိုတဲ့ trust ျဖစ္စရာ icon တစ္ခုအျဖစ္ facebook က online media တာ၀န္ကိုထမ္းေဆာင္လ်က္ရိွပါတယ္။

ဒါေပမဲ့လည္း blog ေတြနဲ ့website ေတြကိုလည္း official dignity အျဖစ္အသံုးျပဳၾကတဲ့အတြက္အဖဲြ ့အစည္း၊ အသင္းအဖဲြ ့တစ္ခုခုရဲ  ့တရား၀င္ထုတ္ျပန္တဲ့သတင္းဆိုတဲ့ trusted icon အျဖစ္လည္းအသံုးျပဳေနၾကပါတယ္။ ဘာလို ့လဲဆိုေတာ့ Social Network ေတြမွာ အားနည္းခ်က္ေတြ၊လံုျခံဳေရးဆိုင္ရာအားနည္းခ်က္ေတြနဲ ့privacy ပိုင္းဆိုင္ရာ ကိုယ္ေရးကိုယ္တာဆန္ဆန္အခ်က္အလက္မွ်ေ၀မွဳပံုစံျဖစ္တဲ့အတြက္ official use အေနနဲ  ့trust မရွိလို ့ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ…ကြ်န္ေတာ္တို ့က facebook မွာသတင္းအခ်က္အလက္တစ္ခုကိုတင္ဆက္မယ္ ဆိုပါစို ့……social network site တစ္ခုကလာတဲ့ source ျဖစ္တဲ့အတြက္ဒီသတင္းကို အတည္ျပဳဖို ့လုိအပ္ပါ မယ္။ ဒီေတာ့ဒီသတင္းကိုတင္တဲ့သူ(သို ့) အဖဲြ ့ရဲ ့facebook profile ကိုၾကည့္ပါေတာ့မယ္။ ျပီးေတာ့တင္တဲ့သူ ေတြရဲ  ့တရား၀င္ blog (သို ့) website ကိုၾကည့္ပါေတာ့မယ္။အဲဒီမွာ blog (သို ့) site ရိွတယ္ဆိုရင္ေတာ့  သူတို ့တင္တဲ့သတင္းအတြက္ ခိုင္မာတဲ့ source တစ္ခုရိွသြားျပီျဖစ္ပါတယ္။

အဲလိုမွမရိွဘူးဆိုရင္ေတာ့ သူတို ့သတင္းအတြက္ကို ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရမွဳနည္းႏိုင္သလို ဟုတ္မွဟုတ္ပါ့မလား ဆိုတာေတြလည္းျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ သတင္းတင္တဲ့သူရဲ  ့profile (သို ့) facebook ေပၚကသူတို ့အဖဲြ ့ရဲ  ့profile ကိုၾကည့္ရံုနဲ ့သိရံုနဲ ့ေတာ့ Trusted Source ရယ္လို ့ေျပာလို ့မရပါ။ ဘာလို ့လဲဆိုေတာ့ social site ျဖစ္တဲ့အတြက္ တစ္ခ်ိဳ ့ေသာအခ်က္အလက္ေတြဟာဖံုးကြယ္ထားမွဳလိမ္ညာထားမွဳေတြလည္းရိွႏိုင္တဲ့အတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။ (ဥပမာ…အသက္အမွန္မေျပာ၊မေရးတာတို ့….)။ဒါေပမဲ့လည္းျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ Official ဆန္ ဆန္သတင္းအခ်က္အလက္မွ်ေ၀မွဳပံုစံထက္ ကို္ယ္ေရးအခ်က္အလက္မွ်ေ၀မွဳပံုစံကပိုျပီးလြတ္လပ္တဲ့ပံုစံရိွ တာမို ့လို ့facebook ကေနသတင္းအခ်က္အလက္ေတြမွ်ေ၀ေနသလိုထိေရာက္မွဳေတြလည္းရိွခဲ့ပါတယ္။

မနန္းခင္ေဇယ်ာ Miss Internet ဆုရတာတို ့၊ ျမစ္ဆံုအေရး၊လက္ပံေတာင္းေတာင္ေၾကးနီစီမံကိန္းတို ့၊ရခိုင္ အေရးတို ့ခုေနာက္ဆံုး ကခ်င္ျပည္နယ္အေရးတို ့ဟာ facebook သတင္းအခ်က္အလက္မွ်ေ၀မွဳပံုစံကေန ျပည္သူေတြလိုလားတဲ့ဆႏၵေတြကိုျပသႏိုင္ခဲ့သလို ထိေရာက္မွဳေတြလည္းရိွခဲ့ပါတယ္။ အံ့ၾသဖြယ္သတင္း  အခ်က္အလက္စီးဆင္းမွဳေတြကေနရာတိုင္းမွာျဖစ္ေနျပီး ခုဆိုရင္ျပည္သူတိုင္းဟာ online media ရဲ  ့အစိတ္ အပိုင္း (သို ့) citizen journalist မ်ားအျဖစ္ပါ၀င္စီးေမ်ာလ်က္ရိွေနပါေၾကာင္းေရးသားလိုက္ရပါတယ္။