နည္းပညာဆိုင္ရာအသံုးအႏွဳန္းၾကီးၾကီးမားမားၾကီးေတြကိုဖယ္ရွားျပီးေတာ့အမ်ားနားလည္လြယ္ေအာင္ပဲ ဆက္ေရးမယ္ဗ်ာ....computer ေတြစေပၚကာစတုန္းက computer ေတြကိုအလုပ္ခိုင္းဖို ့အတြက္ user ေတြက instructional commands ေတြနဲ ့ခိုင္းရတယ္....အဲဒီ instructional commands ေတြကိုဘယ္ကေနေပးရလဲဆိုေတာ့ keyboard တို့..mouse တို ့...barcode reader တို ့....စသည္အားျဖင့္ေပါ့...အဲဒီလို computer system နဲ ့ခ်ိတ္ဆက္ထားတဲ့ input device ေတြကေန commands ေတြကိုေပးတဲ့အခါ..အဲဒီ commands ေတြအလုပ္လုပ္သလား..မလုပ္သလားဆိုတာကို ၾကည့္ဖို ့အတြက္ Monitor တို ့..projector တို ့....smart TV တို ့လိုဟာေတြမွာ display ျပတယ္....
ဟိုးအရင္ေခတ္ေတြ...နည္းပညာေခတ္ဦးတုန္းက အဲဒီလို display ျပတာက အမဲေရာင္ screen ေပၚမွာအစိမ္းေရာင္စာေတြ( တစ္ခ်ိဳ ့အျဖဴေရာင္စာသား....) နဲ ့ ကိုယ္ရိုက္ထည့္လိုက္တဲ့ command ေတြကိုျပတယ္...ဘာရုပ္ပံုမွမပါဘူး.....Mathematics function ေတြရယ္...code execution ေတြရယ္...terminal ေတြကေန handle လုပ္ေနတဲ ့process ေတြရယ္...ဒါေတြကိုပဲၾကည့္လို့ရတယ္....
အဲဒီေတာ့အဲဒီေခတ္ေတြတုန္းက commands prompt သိရင္အေကာင္ပဲ....commands prompt မသိရင္ဘာမွကိုလုပ္စားလို ့ကိုမရတာ....အဲဒီအခ်ိန္တုန္းကေပၚခဲ့တဲ့ Apple Macintosh တို ့....Windows DOS ( Disc Operating System) တို ့... Unix တို ့..Linux တို ့ဆိုတာေတြက commands ေတြနဲ ့သံုးၾကရတာ..
ကုန္ကုန္ေျပာမယ္ဗ်ာ....microsoft ရဲ ့windows 95 တို ့...windows 98 တို ့ဆိုတဲ့ Operating system ေတြကို ခင္ဗ်ားရဲ ့စက္မွာတင္သံုးခ်င္တယ္ဆိုရင္ ခုေခတ္လိုမ်ိဳး CD ေခြေလးထည့္...ေပၚလာတဲ့စာဖတ္ျပီး next...next ႏွိပ္သြား...reboot လုပ္ပါလို ့ေတာင္းရင္ reboot လုပ္ျပီးျပန္တက္လာရင္ခင္ဗ်ားသံုးခ်င္တဲ့..windows ပဲျဖစ္ျဖစ္္...linux ပဲျဖစ္ျဖစ္တက္လာတာမ်ိဳးမဟုတ္ဘူး....
Motherboard ေတြရဲ ့BIOS update လုပ္ဖို ့အတြက္ commands ေတြကိုနားလည္ထားရတယ္...bootable floppy ထည့္ျပီး boot-menu ေရြးျပီး floppy ကေန boot တက္တဲ့အခ်ိန္ကေနစျပီး command prompt နဲ ့ပဲ FAT-16 တို ့FAT-32 တို ့ကို partition ပိုင္းရပါတယ္....installation ကိုလည္း command ေတြနဲ ့လုပ္ရပါတယ္......OS installation ရဲ ့75 % ေလာက္က command line နဲ ့လုပ္ရပါတယ္....က်န္တာကိုမွသာ GUI လို ့ေခၚတဲ့ Graphic User Interface နဲ ့လုပ္ရတာျဖစ္ပါတယ္...
ဒါေတြကိုေျပာေနရတာက command line ေတြကဘယ္ေလာက္ထိအေရးပါခဲ့လဲ... command line မသိရင္ windows ေတာင္တင္လို ့မရဘူးဆိုတဲ့ ေခတ္ေတြရိွခဲ့တယ္ဆိုတာကို windows သံုးတဲ့သူေတြ... windows based system administrators ကိုသိေစခ်င္လို ့ပါ.....ခုအခ်ိန္ထိလည္း windows မတက္ေတာ့ဘူး...ပံုမွန္ windows မတက္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ error တက္တယ္ဆိုရင္လည္း windows CD ေလးေတြနဲ ့boot တက္ ...command mode ထဲကေနျပင္ေနရတုန္းဆိုတာကေတာ့ သိၾကမွာပါ....
ေနာက္ပိုင္းေခတ္ေတြကေတာ့ သိၾကမွာပါ....windows installer CD ေလးထည့္...next ...next...ဆိုျပီး click ေလးလုပ္...reboot ေတာင္းရင္ ....reboot ျပီးရင္ reset ခ် ...windows OS တစ္ခုတင္ျပီးေရာပဲ..
ဒါေပမယ့္...
ခုနက click...click ေတြရဲ ့ ေနာက္ကြယ္မွာ programming အရ....ဘာ optional commands ေတြကို on သြားတယ္....ဘယ္လို ့optional commands ေတြကို ေရြးသြားတယ္ဆိုတာကို သိပ္မသိၾကေတာ့ဘူး...
မသိတာက..တစ္ခါတစ္ေလမွာ security hole လို ့ေခၚတဲ့ လံုျခံဳေရးဆိုင္ရာ ယိုေပါက္ေတြကို တစ္ခါတည္းဖြင့္ထားသလိုကိုျဖစ္ေတာ့တာ..ဥပမာ...wiondws တင္ရင္ windows activation လုပ္ဖို ့ရက္ ၃၀ သံုးခြင့္ေပးထားပါတယ္....အဲဒါကိုကြ်န္ေတာ္တို ့က မသမာတဲ့နည္းတစ္ခုခု.. application တစ္ခုခုနဲ ့activation လုပ္တဲ့ဟာကိုဖ်က္ျပီးသံုးၾကပါတယ္....အဲဒီလိုပဲ Microsoft Office ေတြကိုလည္းအဲဒီလိုပဲလုပ္ျပီးသံုးၾကေသး
Adobe photoshop တို ့...adobe acrobat professional တို ့ကိုလည္းဒီအတိုင္းပဲသံုးၾကတာေပါ့...ေျပာခ်င္တာက...windows ကိုလည္းတင္ျပီးတာနဲ ့app တစ္ခုခုနဲ ့activation ကိုမလိမ့္တပတ္နဲ ့ဖ်က္သံုးတယ္......တစ္ျခား software ေတြကိုလည္း app ေတြနဲ ့သူတို ့ေပးထားတဲ့ activation ေတြကိုမလိမ့္တပတ္န ဲ့ဖ်က္သံုးတယ္....
အဲဒီလို ဖ်က္ဖို ့လုပ္ထားတဲ့ apps ေတြကို သင္က click ႏွိပ္ျပီး run လုိက္တယ္...အဲဒီ app ကယံုၾကည္စိတ္္ခ်ရရဲ ့လား...ေနာက္ကြယ္ကဘာေတြ run ေနလား...သင္သိႏိုင္လား...သင္မသိနိုင္ပါဘူး...သင္သိတာက ဒါကို run လုိက္ရင္ သူတို ့ရဲ ့activation ကိုဖ်က္ျပီးသံုးနိုင္မယ္ဆိုတာပါပဲ...တစ္ခ်ိဳ ့ေသာ app ေတြက ေနာက္ကြယ္ကေနသင္မသိေအာင္...သင့္စက္ထဲက system service တစ္ခုခုမွာခိုကပ္ေနျပီးသင္မသိတဲ ့ခ်ိတ္ဆက္မွဳေတြလုပ္ေနတတ္တာမ်ိဳး....သင့္စက္ရဲ ့performance ကိုေႏွးေကြးေလးလံေစတာမ်ိဳး.....ဘယ္ကမွန္းမသိတဲ့ email ေတြေရာက္လာတတ္တာမ်ိဳး.....သင့္စက္ကေန အျခားစက္ေတြကိုသင္မသိပဲ လွွမ္းခ်ိတ္ဆက္ေနတာမ်ိဳးေတြ....လုပ္တတ္ၾကပါတယ္....
ဘာမွန္းမသိပဲနဲ ့click ႏွိပ္ပါဆိုလို ့ႏွိပ္လိုက္မိျပီး သူ ့ေနာက္ကြယ္က code ေတြက ဘာေတြလုပ္မွန္းမသိရင္ သိပ္ေၾကာက္စရာေကာင္းပါတယ္.
ဒီေတာ့ script ေတြအေၾကာင္းကိုနားလည္ထားမယ္ဆိုရင္ ဘယ္ script ကဘယ္ code ကို run ေစလဲ......run လိုက္ရင္ဘာျဖစ္ေစမလဲ..ဒါေတြကိုအေျခခံနားလည္ဖို ့အတြက္ အတြက္ ကြ်န္ေတာ့္ရဲဲ ့windows script အေၾကာင္းေလးကိုေရးသားလိုက္ရပါတယ္....
windows script လို ့ကြ်န္ေတာ္ကေျပာေပမယ့္..programming language ေတြကသေဘာ..သဘာ၀ျခင္းအတူတူဆိုေတာ့
"code ေတြကို ဘယ္လိုေနရာခ်ျပီးစနစ္တက်အလုပ္လုပ္ေစသလဲဆိုတဲ့ programming logic"
ကိုသာအဓိကဖမ္းယူဆုပ္ကိုင္ၾကပါဗ်ာ....
windows os မွာ script အေနနဲ ့သံုးမွာကေတာ့ command prompt ရယ္...powershell တိုကို ့ script ေရးျပီးသံုးပါမယ္....အရင္ဆံုး windows command prompt ကေန ကြ်န္ေတာ္တို ့သံုးေနတဲ့ windows os ရဲ ့license status အေျခအေနကိုၾကည့္ၾကမယ္..
C:\> မွာ "slmgr -dli" ဆိုတာကိုရိုက္လုိက္ရင္
ေနာက္တစ္ခါ ကြ်န္ေတာ့္စက္နဲ ့ပတ္သက္ျပီးေတာ့ ကြ်န္ေတာ္က information ေတြၾကည့္ခ်င္ရင္ကြ်န္ေတာ္ကဒါေလးကိုရိုက္ျပီးၾကည့္လိုက္တယ္ဗ်ာ
C:\> systeminfo
ဘယ္ေလာက္ထိစံုလဲဆိုရင္ ကြြ်န္ေတာ္ windows update လုပ္ထားတဲ့ update patches ေတြ (သူကေတာ့ hotfix လို ့ေခၚပါတယ္...) KB-XXXXXXX ဆိုျပီးေတြ ့ရပါလိ့မ္မယ္...အဲဒီ kbxxxxx ေတြကို online မွာရွာၾကည့္လိုက္...ဘာအတြက္လုပ္ထားတဲ့ update ေတြလဲဆိုတာ....
ခုနက system info ၾကီးကအရွည္ၾကီးပဲ...အဲဒီေလာက္မလိုခ်င္ဘူး.....boot တက္တဲ့ဟာကိုပဲလိုခ်င္တယ္...ဒါဆိုရင္ systeminfo ေနာက္က | ခံျပီး find "System Boot Time" ဆိုျပီးေအာက္ပံုလိုရိုက္လိုက္
ဟဲ...ဟဲ....မနက္ကတည္းကဖြင့္ထားတာေနာ္.....
ကဲ....ေနာက္တစ္ခုျပဦးမယ္ဗ်ာ....ကြ်န္ေတာ့္စက္က dell ပါ...ခုနက systeminfo ထဲမွာလည္းၾကည့္ျပီးသား...dell ေတြမွာက သူတို ့ရဲ ့ကိုယ္ပိုင္ service tag ရိွတယ္...အဲဒီ service tag နဲ ့dell website ကိုသြားျပီး ကိုယ့္ windows နဲ ့ကိုက္တဲ့ driver တို ့..technical support တို ့ကိုရမွာဗ်.....စက္ကိုပိတ္ျပီး laptop ေနာက္ေက်ာဘက္မွာ service tag ေတာ့ေရးထားပါရဲ ့...တကယ္ဟုတ္မဟုတ္ဘယ္လိုသိႏိုင္မလဲ
ဒီ number ကကြ်န္ေတာ့္ကစက္ကဟာမို ့လို့ က်တာေနာ္....သင့္စက္က dell ဆိုရင္ ရိုက္ၾကည့္လိုက္...သင့္စက္ရဲ ့serial number --or--- service tag ကိုေတြ ့ရပါလိ့မ္မယ္...
ဒါဆိုရင္စက္ကိုပိတ္စရာမလိုပဲနဲ ့..ကိုယ့္စက္က serial number ကိုၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္....ေနာက္တစ္မ်ိဳးသြားၾကမယ္...ကိုယ့္စက္မွာရိွတဲ့ drive ေတြကိုၾကည့္မယ္..
mount လုပ္ထားတဲ့ volume list ေတြကိုေတြ ့ရပါမယ္...အေပၚဆံုးက \\? နဲ ့ဘာမွမပါတဲ ့ဟာက system volume partition ေလးပါ...system partition မို ့လို ့....ေနာက္ၾကားထဲက lablel မပါတာက recovery partition ပါ...က်န္တဲ ့C: ( windows install လုပ္တဲ့ေနရာ) ...D: ( Data သိမ္းတဲ့ေနရာ) နဲ ့E: ( DVD Drive) ေပါ့ ....
Disk freespace ၾကည့္ခ်င္တယ္....ဒါဆိုရင္ ဒီလိုပံုထဲကအတိုင္းရိုက္လိုက္ေတာ့
ကဲ...ဒီေလာက္ဆိုရင္ေတာ့ windows command မွာသံုးလို ့ရတဲ့ command ေတြပါ...အဲဒီ command ေတြကိုစုစည္းျပီး ကြ်န္ေတာ္တို ့script တစ္ခုေလာက္ေရးၾကည့္ရေအာင္.....
...system uptime ရယ္.....installed os ရယ္....service tag ရယ္...disk free ရယ္ကိုကြ်န္ေတာ္တို ့က script နဲ ့ေရးျပီး output ထုတ္မယ္ဗ်ာ...
Script ဆိုတာကေတာ့ အဓိက computer ကို ကိုယ္လိုခ်င္တာကိုရွာခိုင္းတဲ့ commands ေတြရယ္..programmatic logic ေတြရယ္....သံုးရမယ္....rules ေလးေတြရယ္....စနစ္တက်စုစည္းဖဲြ ့စည္းထားတာျဖစ္ပါတယ္....
ကြ်န္ေတာ္က script ရဲ ့သေဘာတရားကိုနားလည္ေအာင္ windows command ေတြရယ္...programmatic logic ရယ္...rules ေလးေတြကိုစုစည္းျပီး script တစ္ခုအျဖစ္ေရးလိုက္ျပီး run လုိက္ပါတယ္....
ကဲ...ဒါဆိုရင္ script ေလးနဲ ့ကိုယ့္စက္ information ေတြကိုစစ္ႏိုင္ျပီေပါ့ဗ်ာ..... windows script ေတြက *.bat တို ့...*.cmd တို ့နဲ ့သိမ္းရမွာေနာ္....ကဲ...ကြ်န္ေတာ္ကသဲလြန္စေတြေပးထားျပီးျပီဗ်ာ....ကိုယ့္ဘသာသာစမ္းျပီးေရးၾကည့္လိုက္ပါဦး.....
ေရကူးနည္းစာအုပ္ၾကီးကိုဖတ္ျပီးလက္ေတြ ့ေရထဲဆင္းမကူးေသးသေရြ ့ကေတာ့ ေရကူးနည္းကိုပိုင္ျပီတတ္ကြ်မ္းျပီလို ့ေျပာလို ့မရသလိုပဲ....script ေတြကိုေလ့လာရာမွာလည္းကိုယ္တိုင္ေရးၾကည့္ျပီးေတာ့မွသာ script အေၾကာင္းေတြကိုသိမွာျဖစ္ပါတယ္....
ကဲ...ေရးၾကည့္လိုက္ပါအံုး.......အမွားေတြေတြ ့ရင္လညး္ျပင္ျပီး script ရဲ ့function အျပည့္အ၀နဲ ့run ႏိုင္ေအာင္ၾကိဳးစားေရးပါ.....လံုး၀မရေတာ့ဘူးဆိုမွာ ဒါေလး ကို download လုပ္ျပီးဘယ္ေနရာမွာဘာလို သြားလဲဆိုတာကို ေလ့လာေပါ့...
အားလံုးပဲ..ပညာဗဟုသုတၾကြယ္၀တိုးတက္ၾကပါေစ....
PhyoSithu








No comments:
Post a Comment